Jak kształtować umiejętności społeczne u dziecka w czasie koronawirusa?

Choć życie powoli wraca do normalności, skutki pandemii są wciąż odczuwalne. Jednym z nich jest izolacja społeczna. Szkoła nadal zamknięta, a za chwilę ferie, podczas których dzieci mają znacznie mniej okazji, by spotkać się ze swoimi rówieśnikami. A to przecież we własnym towarzystwie najlepiej uczą się kontaktów międzyludzkich. Jest jednak kilka sposobów na kształtowanie umiejętności społecznych u dziecka w dobie koronawirusa.

Dzieci naturalnie wykształcają umiejętności społeczne. Dzieje się to przede wszystkim w szkole czy na placu zabaw. To tam właśnie uczą się między innymi, jak okazywać emocje, nawiązywać kontakt wzrokowy, słuchać bez przerywania. Dowiadują się także, jak zachowywać się w towarzystwie innych osób niż rodzina i wykształcają odpowiednie maniery. W izolacji to wszystko jest utrudnione, ale nie niemożliwe.

Umiejętności społeczne a odczytywanie emocji

Zdolność interpretowania gestów, słów czy mimiki twarzy jest niezwykle ważnym elementem życia w społeczeństwie. Okazuje się pomocne na każdym etapie – zarówno w szkole, w pracy, jak i podczas spotkań towarzyskich. Takie kształtowanie umiejętności społecznych u dziecka może oczywiście przebiegać na zasadzie kontaktu z innymi ludźmi. To jednak nie jedyny sposób. W dobie koronawirusa wykorzystać można w tym celu także telewizję. Dobrym pomysłem może być więc znalezienie filmu, który będzie można wspólnie obejrzeć. Warto w trakcie seansu naciskać pauzę i pytać dziecko, co według niego myśli bohater filmu, jak może się czuć, co można odczytać z jego wyrazu twarzy. To nie tylko świetna nauka odczytywania emocji, ale też dobra zabawa. Podczas oglądania filmu dziecko może próbować odgadnąć, co w dalszej kolejności powie bohater czy jak zareaguje.

Kształtowanie umiejętności społecznych a nauka poprzez zabawę

Dzieci świetnie też rozwijają swoje umiejętności społeczne podczas codziennych zabaw. Dla dziewczynek są to przede wszystkim lalki Barbie czy zabawy w dom. Chłopcy zwykle wolą bawić się w piratów, Indian czy superbohaterów. Nic nie stoi więc na przeszkodzie, by w czasie, gdy dziecko nie może spotkać się ze znajomymi, to rodzic zaangażował się w zabawę. Może to być okazja do pracy nad kwestiami, które wymagają większej uwagi. Przykładową, można pobawić się w planowanie przyjęcia urodzinowego i przyjmowanie gości, a podczas zabawy skupić się na uczuciach towarzyszących solenizantowi, składaniu życzeń i zachowaniu gości w trakcie przyjęcia. Innym pomysłem jest zabawa w restaurację. Dziecko będzie mogło ćwiczyć obsługę gości, udając kelnera albo dobre maniery przy stole, jeśli wcieli się w rolę klienta.

A może gry planszowe?

Dobrym sposobem na kształtowanie umiejętności społecznych u dziecka – i to nie tylko w dobie koronawirusa – są także gry planszowe. Dzięki nim dziecko uczy się rywalizacji, cierpliwości czy czekania na swoją kolej. W zależności od rodzaju gry może to być także świetna okazja do ćwiczenia negocjacji czy wypracowywania strategii. Gry wymagają też przestrzegania zasad, a to umiejętność, która przyda się maluchowi także w życiu codziennym. Co więcej, dziecko nauczy się zarówno wygrywania, jak i przegrywania. Oba te aspekty są tak samo ważne. Maluch musi wiedzieć, jak radzić sobie z porażkami. Z drugiej strony powinien też umieć cieszyć się z sukcesów.

Umiejętności społeczne: zabawa z rekwizytami

Warto także rozważyć zabawę z rekwizytami. Wprawdzie wymaga to od rodzica większego zaangażowania i kreatywności niż pozostałe propozycje, ale pozwala na skuteczne kształtowanie umiejętności społecznych dziecka. Zabawa polega na wykorzystaniu takich przedmiotów jak kartki papieru, taśma klejąca, spinacze, słomki, patyczki do uszu czy papierowe kubeczki – właściwie jest tu całkowita dowolność. Wszystko zależy od tego, jakie przedmioty są akurat w domu i jaki pomysł ma rodzic. Następnie należy wymyślić dziecku problem, który musi rozwiązać przy pomocy tych narzędzi. Może to być na przykład zbudowanie jak największej wieży, zjeżdżalni dla figurek czy podestu, który będzie na tyle miękki, by zamortyzować upadek jajka i sprawić, że to się nie rozbije.

Krótkie historie

Kolejny sposób na kształtowanie umiejętności społecznych u dziecka zakłada wykorzystanie w tym celu krótkich historii. Warto przygotować wcześniej karteczki z tematami, jakie chce się poruszyć. Istnieje tu całkowita dowolność – to może być historia o najlepszym wspomnieniu z wakacji, największym marzeniu czy ulubionej wycieczki. Takie historie pozwalają nauczyć dziecko cierpliwości, słuchania i okazywania empatii. Po wylosowaniu karteczki maluch będzie miał kilka minut na opowiedzenie historii. Potem rodzic powinien streścić jego opowieść i zadać nawiązujące do niej pytania. W ten sposób nauczy dziecko, jak okazywać zainteresowanie. To może być także dobra okazja do pracy nad świadomością uczuć. Warto więc pytać, jak maluch czuł się w tym czasie czy używać takich wyrażeń jak „to musiało być dla ciebie trudne” czy „pewnie byłeś wtedy szczęśliwy”. Potem czas na zamianę ról, by dziecko przećwiczyło w praktyce uważne słuchanie i zadawanie pytań.